Tarihi Beypazarı cumbalı konakları, geleneksel lezzetleri, el sanatları, dokumacılık, müzeleri ve doğal güzellikleriyle Türkiye’nin hem tarihini hem de geleneksel kültürünü yaşatmaya devam ediyor. Ankara merkeze 100 kilometre uzaklıkta bulunan Beypazarı, çoğunlukla yerli turistin günübirlik gezi listesinde yer alıyor. Anadolu’nun pek çok kenti gibi farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmasıyla kültür mozaiği değeri taşıyan Beypazarı’nda Hititler, Frigler, galat, Roma, Bizans, Anadolu Selçuklu ve son olarak Osmanlı Devleti’nin izleri görülmüştür.
Tarihte önemli bir ticaret merkezi de olan Beypazarı’nın hanları ve hamamları öne çıkan turistik cazibelerinden. Kent, tarihi değerlerin yanı sıra bereketli topraklarında yetişen havucu ve mineralli suyuyla da ilgi görüyor.
Beypazarı Evleri
Beypazarı’nın kültürel mirasının en önemli öğesi iki, üç katlı ve cumbalı tarihi konakları kentin yaşam tarzına ışık tutuyor. Zemin katları taş, üst katları ahşap iskelet yapıya sahip konaklar genellikle bahçeli olarak tasarlanmıştır. Çantılı olarak yapılmış Beypazarı konaklarını diğer konaklardan ayıran özelliğidir. Çantı diğer adıyla guşgana, evlerin üst katında bir bölümü işlemeden bırakılan yemeklerin kurutulup saklandığı bir depoya verilen isimdir. Beypazarı geleneklerine göre insanlar, dünyada daha yapılacak işlerinin kaldığını vurgulamak amacıyla ev mimarilerinde bu yöntemi kullanmaktaydı.
Mahalle yaşamının göstergesi olan konaklar, dönemin aile ve sosyal kültürü hakkında da fikirler veriyor. Bir Osmanlı Kültürü olan kapı tokmağı, Beypazarı konaklarında da bulunmaktadır. Bu tokmakların sesine göre gelen kişinin erkek ya da kadın olduğu anlaşılmaktaydı.
Tarihi Suluhan Kervansarayı Nasuh Paşa Hanı
Beypazarı’nın Osmanlı yapılarından biri olan Suluhan Kervansarayı Nasuh Paşa Hanı, Sadrı Esba Nasuh Paşa tarafından 17. yüzyıl başında yaptırılmıştır. İki katlı yaklaşık 50 dükkan ve 1 mescit kapasiteli Suluhan, klasik şehir içi han planında olup Ankara bölgesinin tarihi han özelliği taşıyan tek handır.
Tarih içerisinde harap olan han, restore edilerek günümüzde daha iyi bir görünüme kavuşturulmuştur. Yolculara kervansaray olan Suluhan, şimdilerde turistlerin ilgisini çekiyor ve ziyaretçilerini tarihi bir yolculuğa çıkarıyor.
İmaret Meydanı
El sanatları ve unutulmaya yüz tutmuş mesleklere ait dükkanların bulunduğu İmaret Meydanı semerci, bakırcı, kunduracı, dokumacı, yorgancı, gümüş işleme ve kalaycı gibi zanaatların canlandırılmaya çalışıldığı turistlerin gözde meydanlardan biridir. Meydandan karşınıza çıkacak el sanatlarından bazıları ise şöyle;
- Gümüş işlemeciliği
- Dövme bakırcılık
- El işlemeli cevreler ve sırma işlemeleri
- İpekli el dokumacılığı
- Semercilik
- Saraçlık
- Demircilik
- Dokumacılık
Yaşayan Müze
Yalnızca tarihi objelere yer veren müzelerin aksine geleneksel değerlerin yeni nesillere aktarılması amacıyla kurulan Yaşayan Müze, ziyaretçilerin katılımıyla çeşitli atölyelere ev sahipliği yapıyor. Geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet Dönemi içerisinde yaşanan gelenekleri, törenleri belli dönemlerde canlandırarak keyifli hale getiriyor.
Türk Hamam Müzesi
Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın veziri Rüstem Paşa tarafından Alaaddin Camii yanına yaptırılan hamam, Türkiye’nin ilk ve tek Türk Hamam Müzesi olma özelliği taşıyor. Müze olarak Türk hamam geleneğini yansıtmaya devam eden hamamda geçmişten günümüze hamamlarda kullanılan araç gereçleri sergileniyor.
Müzede aynı zamanda geleneksel kına-gelin hamamı, külhanbeyi gibi hamam kültürüne ait eğlenceli aktiviteler de canlandırılmaktadır.
Alaaddin Sokak
Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerini yaşatan Alaaddin Sokak, yöresel ürünlerin satıldığı tezgahlarıyla renkli bir görünüme sahip. Beypazarı’nın tarihi konaklarının bulunduğu sokakta yöresel detaylarla süslenmiş pansiyonlarda ister konaklayabilir isterseniz de sadece yemek yiyebilirsiniz. Beypazarı’nın meşhur tarhanası, cevizli sucuğu ve bazlamasının da en lezzetlisini Alaaddin Sokak’ta satın alabilirsiniz.
Osmanlı mahalle mimarisinin en nezih örneklerini yaşatan bu sokak, yöre halkının da samimiyetiyle birlikte tarihi yaşamın, Beypazarı’nda hala devam ettiğini gösteriyor ve sizi geçmişte uzun bir yolculuğa çıkarıyor.