Küresel corona virüs pandemisinin en çok etkilediği sektörlerin başında gelen turizmde, yaz sezonu yaklaşırken 2022 yılının geçtiğimiz iki yıla göre toparlanma yılı olması ön görülüyordu.
9 gün önce başlayan Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ise turizm sektörü için bu yılın da hayal kırıklığı yaratabileceğine işaret ediyor.
Sürekli değişen Covid-19 kısıtlamaları nedeniyle iki yıldır süren kesintili seyahat kurallarının ardından havayolları ve tur operatörleri, 2022 yazına bir kez daha kapalı uçuş yolları, iptaller ve uluslararası seyahatteki belirsizlik bulutu içinde hazırlanıyor.
Şimdiye kadar 30’dan fazla ülke hava sahasını Rusya’ya kapatırken, Rusya Sivil Havacılık Otoritesi de Salı gününden itibaren hava sahasını en az 37 ülkenin taşıyıcılarına kapattığını duyurdu.
Ukrayna, Moldova ve Beyaz Rusya’nın bazı bölgeleri üzerindeki hava sahası da kapalı kalacak.
Kısa vadede bu, uçuş iptalleri veya hava yollarının değiştirilmesi anlamına gelirken, seyahat endüstrisi için ise uzun vadeli sonuçlar çok daha kapsamlı olabilir.
ARTAN YAKIT MALİYETLERİ SEYAHAT FİYATLARINI ARTIRACAK
Yatırımcılar, Ukrayna’daki çatışma nedeniyle Rusya’nın enerji ihracatının sınırlandırılacağından veya durdurulacağından korktuklarından, küresel ham petrol fiyatları 110 doların üzerine çıktı.
Bu fiyat artışlarının, her türlü seyahati daha pahalı hale getirebileceği belirtilirken, kapalı Rus hava sahasını aştıkları için daha fazla yakıta ihtiyaç duyan, potansiyel olarak daha uzun hava yolları ile birleştiğinde, daha yüksek fiyatların sonunda tüketiciye yansıtılmasının gerekeceği vurgulandı.
Avrupa’nın en büyük havayolu şirketi Lufthansa, özellikle Asya turlarının fiyatlarının her geçen gün arttığını belirtirken, CFO Remco Steenbergen, yakıt fiyatlarındaki ve diğer maliyetlerdeki artışı dengelemek için taşıyıcının bilet fiyatlarını artırması gerekeceğini söyledi.
Ücretlerdeki artışın talebin düşmesine yol açabileceği bildirilirken, bunun pandemi kaynaklı kayıpları telafi etmek için mücadele eden bir endüstri için kötü haber anlamına geldiğinin altı çizildi.
GÜVENLİK KORKULARI TALEBİ ZAYIFLATABİLİR
EASA olarak bilinen Avrupa Birliği Havacılık Güvenliği Ajansı, Ukrayna sınırına yakın uçan sivil uçaklar için “yüksek risk” konusunda uyardı.
Rusya, Beyaz Rusya, Polonya, Slovakya, Macaristan, Romanya ve Moldova üzerindeki hava sahası da risk listesinde.
EASA, “kontrollü hava sahasına giren orta menzilli füzeler” korkusuyla Ukrayna çevresindeki uyarı bölgesinin boyutunu iki katına çıkarırken, “Özellikle, sivil uçakların hem kasıtlı olarak hedeflenmesi hem de yanlış tanımlanması riski var” diye ekledi.
Halihazırda corona virüs endişelerinden korkan birçok gezgin ve mürettebat için, bir çatışma bölgesinin yakınında herhangi bir yere uçma fikrinin korkutucu olabileceği belirtildi.
Seyahat analitiği şirketinden Olivier Ponti verdiği demeçte, “Rusya’dan ilan edilmiş bir tehdit olmamasına dayanarak mantıksız olsa bile tüketiciler savaşın yakınlığından korkacağından Rusya’ya yakın destinasyonların zarar görmesi muhtemel” dedi.
COVİD-19 HALA VAR VE MÜLTECİ KRİZİ DURUMU DAHA DA KÖTÜLEŞTİREBİLİR
Hala ülkeye özgü seyahat ve karantina kısıtlamaları olan küresel bir pandeminin ortasında yaşadığımız bugünlerde, seyahat kuruluşları, aşılanmış toplumların bir tür “normale” dönüşünü umduğu için hükümetleri Covid-19 ile ilgili seyahat kısıtlamalarını kaldırmaya çağırıyor.
Bununla birlikte Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Ukrayna’daki koşullar konusunda uyarırken ortaya çıkan mülteci krizinin corona virüsün yayılmasını kolaylaştıracağı vurgulandı.
Dünya Sağlık Örgütü’nün Sağlık Acil Durumları Programı direktörü Dr. Mike Ryan, “Ne zaman toplumu bu şekilde bozarsanız ve kelimenin tam anlamıyla milyonlarca insanı harekete geçirirseniz, bulaşıcı hastalıklar bundan faydalanacaktır” diye konuştu.
UNHCR, iki milyondan fazla insanın evlerini terk etmek zorunda kaldığını ve “çatışma devam ederse önümüzdeki haftalarda dört milyona kadar insanın ülkeyi terk edebileceğini” tahmin ederken, bu durumun corona virüs pandemisini daha da artırabileceğini aktardı.
TURİZM GELİRİ KAYBI
Rusya Tur Operatörleri Birliği’ne (ATOR) göre, Ruslar 2021’de 10,1 milyondan fazla yurtdışı seyahati yaptı.
Seyahat analizi şirketi ForwardKeys’in en son verileri, Rusya’nın Mart, Nisan ve Mayıs ayı uçuş rezervasyonlarının Ukrayna’nın işgalinden önce pandemi öncesi seviyelerin yüzde 32’sine yükseldiğini ve en çok Türkiye, BAE, Maldivler ve Tayland’ın oluşturduğunu gösterdi.
Ortaya çıkan savaşın ardından ise 24-26 Şubat döneminde en yüksek iptal oranlarına maruz kalan destinasyonların Kıbrıs (yüzde 300), Mısır (yüzde 234), Türkiye (yüzde 153), Birleşik Krallık (yüzde 153), Ermenistan (yüzde 200) ve Maldivler (yüzde 165), olduğu belirtildi.
Halihazırda Türkiye, Tayland ve Mısır gibi destinasyonların sınırlarını kapamadıkları takdirde seyahat için aranan yerlerin başında olacağı aktarılırken, Rus bankalarına Visa ve Mastercard tarafından uygulanan yaptırımların turistlerin ödemelerini zorlaştırabileceğinin altı çizildi.
SAVAŞTAKİ BELİRSİZLİK
Yatırımcılardan gezginlere kadar kimse belirsizliği sevmez. Ukrayna’daki savaş, liman kapanışlarının ve nakliye gecikmelerinin buğdaydan ham petrole ve yemeklik yağa kadar her şeyin teslimatını sınırlayıp sınırlayamayacağına dair belirsizliği artırdı.
Savaşta bundan sonra ne olacağına dair belirsizlik, turistleri planlı veya mevcut seyahat planları hakkında iki kez düşündürürken, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin zaten kırılgan olan seyahat endüstrisi üzerindeki etkisinin diğer etkenlere göre daha geç hissedileceğinin altı çizildi.
