Geçmişten günümüze kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Batman’da, Mezopotamya Bölgesi’nin masalsı diyarı Hasankeyf bulunuyor. Ziyaretçilerini adeta tarihi bir yolculuğa çıkartan Hasankeyf’i, kuzeyden güneye doğru süzülerek akan Dicle Nehri ayırıyor.
Hasankeyf’in ismi, Arapça’da mağaralar şehri anlamına gelen Hısn-ı Keyfe’den geliyor. İsminden de anlaşıldığı gibi Hasankeyf, kayalara oyulmuş evleriyle ön plana çıkıyor. Her yıl binlerce yerli ve yabancı turistin uğrak noktası olan bu bölgeyi ziyaret ettiğinizde, kendinizi tarihi bir diyarın ortasında bulacaksınız. Neden diye soracak olursanız eğer, basacağınız her toprak pek çok medeniyetin ayak izlerini barındırıyor. Geçmişte yaşamış uygarlıklardan bize miras kalmış birçok yapı bulunuyor. Bu taş yapıtlar; kilise kalıntıları, köprü, cami, türbe ve Hasankeyf’i etekleri altına alan Hasankeyf Kalesi yer alıyor.
Geçmişte ticaret karayolundan sağlandığı gibi nehir yoluyla da gerçekleşiyormuş. Bundan dolayı Dicle Nehri üzerinde bulunan Hasankeyf, ticaret merkezleri arasında yer alıyormuş.
Birçok medeniyetin geçiş güzergahı olan bölgenin tarihi kesin bilinmiyor. Hasankeyf höyüğünde yapılan çalışmalarda ise, bulunan arkeolojik kalıntıların tarihinin 3 bin 500- 12 bin yıl öncesine ait olduğu tespit edilmiş.
Hasankeyf’i geldiğinizde Dicle Nehri’nin serin sularına açılmak isterseniz, tekne turlarının da bulunduğunu söyleyeyim.
Haydi gelin 1981 yılında doğal koruma alanı ilan edilen Hasankeyf’e bir yolcuğa çıkalım…
HASANKEYF KALESİ
Hasankeyf’in görkemli kalesi Bizanslılar tarafından inşa edilmiş. Bizanslıların doğuda yaptıkları en sağlam kale olarak bilinen Hasankeyf Kalesi, 20 metre yüksekliğe sahip.
İki kapısı bulunan kalenin, Doğudaki kapısına İmam Abdullah Kapısı, Batıdaki kapısına ise Sır Kapısı deniliyor. Kaleye ise 200 basamaklı merdivenlerden çıkılıyor. Halen günümüze kadar gelmiş olan bu tarihi yapı, yekbare taştan yapılmış.
Dicle Nehri’nin kıyısında bulunan kale, Hasankeyf’in manzarasını en iyi şekilde izleyebileceğiz bir yer. Hasankeyf’i ziyaret ettiğinizde mutlaka kaleye çıkın ve bölgenin eşsiz manzarasına şahit olun.
ZEYNEL BEY TÜRBESİ
Tarihi türbe, 1462-1482 yılları arasında bölgeye hakim olan Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan’ın, 1473’te Otlukbeli Savaşı’nda ölen oğlu Zeynel Bey için inşa ettirilmiş.
Anadolu dışı bir mimariye sahip olan türbe, Azerbaycan’ın Berde Kümbeti ile benzer mimari yapıya sahip. Dıştan silindirik bir biçimde olan türbe, içten sekizgen olarak planlanmış. Gövdesinde ise, mozaik çiniler bulunuyor. Aynı zamanda duvarında Arapça ‘Allah, Muhammed, Ali, Ahmed’ kelimeleri yer alıyor.
HASANKEYF KÖPRÜSÜ
Hasankeyf’in tarihi köprüsü Orta Çağ’ın en büyük köprüsü olarak biliniyor. Yapılış tarihi kesin olarak bilinmeyen köprünün, taşçı işaretlerinden ve figürlerinden dolayı Artuklular’a ait olabileceği düşünülüyor.
Dicle Nehri üzerinde bulunan köprü; bazalt, kalker kesme taş ve tuğladan yapılmış. Kaplama taşlar ise birbirine kurşunla kenetlenmiş. Köprünün üzerine o dönemlere ait figürler de işlenmiş. Günümüze kadar sağlam bir şekilde gelmeyi başaramamış olan köprünün sadece ayakları kalmış. Hasankeyf Köprüsü’nün ne zaman yıkıldığı da bilinmiyor. Ziyaret ettiğinizde Dicle Nehri’nde bulunan teknelerle nehre açılabilirsiniz. Köprünün kalan kalıntılarına bakabilir ve Dicle’nin tertemiz sularında gezintiye çıkabilirsiniz.
Bunların dışında Hasankeyf’te gezip görebileceğiz birçok yapı yer alıyor. Bölgeyi ziyaret ettiğinizde taş evlerin arasında gezintiye çıkıp, cezbedici güzellikleri fotoğraflayabilirsiniz.
NE YENİR?
Dicle Nehri kıyısında birçok restoran ve kafe bulunuyor. Aynı zamanda nehrin üzerinde konumlanmış bir restoran da var. Yöreye ait olan meşhur yemeklerinde bulunduğu restoranlar da kendi damak tadınıza hitap edecek birçok yemek çeşidi yer alıyor. Muhteşem manzara eşliğinde hem karnınızı doyuracaksınız hem de görsel bir şölene şahit olacaksınız.
Bana sorarsanız eğer; mumbar dolması, perde pilavı, tandır ekmeği, ayran çorbası, tırşık, içli köfte, kaburga dolması ve kuru dolma gibi Batman’a özgü yemeklerin tadına bakabilirsiniz.
NASIL GİDİLİR?
Hasankeyf, Batman il merkezine 37 kilometre uzaklığında. Merkezden Hasankeyf’e toplu taşıma kullanarak ya da kendi aracınızla gidebilirsiniz. Eğer dışından gelecek olursanız da Batman’da havalimanı da bulunuyor.
