Irak’ın Kerkük kentinde Osmanlı döneminden kalan tarihi evler, ihmal ve ilgisizliğe rağmen hala ayakta kalarak kentin kimliğini yansıtan en önemli unsurlardan biri olmayı sürdürüyor.
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Suphi Saatçi, yaptığı açıklamada, Kerkük evlerinin 1700’lü yılların sonuna doğru inşa edildiğini söyledi.
Kerkük’teki tarihi evlerin yaklaşık 200 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu belirten Saatçi, “Halihazırda ayakta kalabilen evlerin yaklaşık 120 -150 yıllık bir geçmişi var. Kerkük’ün kimliğini yansıtan bu evler devlet tarafından ihmal edilmesine rağmen zamana meydan okuyor. Bu evler, Türkmenlere özel konut mimariye sahiptir.” dedi.
Osmanlı motifleri taşıyor
Saatçi, Osmanlı döneminden kalan 700’den fazla tarihi evin halen kullanıldığını kaydetti.
Dönemin Kerküklü ustaları tarafından yapılan bu evlerin bazısının Osmanlı motifleri taşıdığını aktaran Saatçi, söz konusu evlerin yapımında Tebrizli ustalardan da istifade edildiği bilgisini verdi.
Devlet de tarihine sahip çıkmalı
Kerküklü araştırmacı ve yazar Sami Bayraktar, bu tarihi evlerin sahipleri tarafından kısıtlı imkanlarla onarılmaya çalışıldığını ancak bunun yeterli olmadığını ve devletin de kentin tarihine sahip çıkması gerektiğini söyledi. Bayraktar, tarihi Kerkük evlerinin özellikle kentin Avcı, Cukur, Çay, Piryadi ve Musalla mahallelerinde bulunduğunu kaydetti.
Tarihi evlerin bakım ve onarıma ihtiyaç duyduğuna işaret eden Bayraktar, bu evlerin yapım aşamasına katılan son inşaat ustasının ise 85 yaşındaki Kazım Beg olduğunu aktardı.
Dede yadigarı 150 yıllık evde yaşıyorlar
Kerkük’ün tarihi evlerinin yapımına tanıklık eden 82 yaşındaki Fazıl Bayraktar, dedesinden kalan 150 yıllık bu evde çocukları ve torunlarıyla yaşadığını söyledi. Evin tamamının kireç taşıyla yapıldığını belirten Bayraktar, bu evlerin yapımının ise yaklaşık 3 yıl sürdüğünü kaydetti.
Bayraktar’ın evi, 1800’lü yılların ortasına ait motiflerle bezeli ahşap kapıları ile dikkati çekiyor.