UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan ve dünyanın en eski yerleşim bölgelerinden biri olan Harran Ören Yeri, bünyesindeki tarihi cami ve medrese ile geçmişin izlerini günümüze taşıyor.
Bölgede yapılan yeni dönemde kazı çalışmalarında, ören yerindeki medrese, kilise ve höyükte yoğun çalışmalar gerçekleştirildi.
Kazılarda medresenin avlusunun batısında ders verilen bir mekan ortaya çıktı. Nişleriyle birlikte ve sebil olarak adlandırılan, öğrencilerin sıvı ihtiyacını karşıladığı mekan tamamıyla korunmuş halde ortaya çıktı.
Onun yanında, çevresinde tonozlu odalar ve yine taş basamaklı merdivenler ortaya çıkarıldı.
Bin yıllık medrese bulundu
Antik kaynaklardan bölgede 5 medrese olduğu anlaşılırken bunlardan ilkinde yapılan kazıda medresenin yarısı gün yüzüne çıkarıldı.
Önceki yıllarda medresenin koridoru, öğrenci odaları, ders verilen eyvanlar gün yüzüne çıkarıldı, bu yıl da diğer ders verilen odalara ulaşıldı.
Kitapların ve laboratuvar malzemelerinin konulduğu nişlerle birlikte ortaya çıktı. Bu da Harran’ın aynı zamanda İslam döneminin en eski üniversitesi olma özelliği de taşıyabileceğini gösteriyor. Bilimin, matematiğin, astronominin, geometrinin, tıbbın, felsefenin ve teolojinin eğitiminin verildiği bu medreseler İslam döneminin en eski üniversitesini oluşturuyor.
Selçuklu medreselerinden farklı
Ortaya çıkarılan her yapı Türkiye için ilk İslam eseri olma özelliğini de taşıyor. Plan olarak da baktığınızda Selçuklu medreselerinden çok farklı.
Kazı çalışmalarının yapıldığı medrese şu an için 11’inci yüzyıla tarihlendi ve bu yapının Nizamiye medreselerinden daha eski olduğu ortaya çıkarıldı.
