Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Johannesburg kentindeki Apartheid Müzesi, ziyaretçilerini ülkenin ırkçılıkla dolu yakın tarihinde ürpertici bir yolculuğa çıkarıyor. Bugün Afrika’nın en demokratik ülkelerinden biri olan Güney Afrika Cumhuriyeti, 1948-1994 yıllarında tarihin gördüğü en geniş çaplı ırkçılık uygulamalarından birine sahne oldu.
İnsanların yasalarca “beyaz”, “siyah”, “renkli” ve “Asyalı” olarak ırksal sınıflandırmaya tabi tutulduğu bu yıllarda, beyazların her alanda mutlak üstünlüğünü temel alan apartheid rejimi, bunu yaşamın her alanında baskı ve şiddetle uyguladı.
Güney Johannesburg’ta bulunan Apartheid Müzesi, galerilerinde sergilediği zengin fotoğraf, belge ve materyal koleksiyonlarıyla yükselişinden çöküşüne bir döneme mercek tutuyor.
“Beyazlar” ve “beyaz olmayanlar”
Müze girişindeki turnikelerden itibaren apartheid meselesinin özünü yansıtan bir üslupta “beyazlar” ve “beyaz olmayanlar” olarak ikiye ayırıyor. Ziyaretçiler, biletlerini alırken rastgele bu iki gruptan birine atanıyor ve müzeye kendi grubuna ait kapıdan giriş yapabiliyor.
Girişteki galeride, demir kafeslerde sergilenen farklı kimlik belgeleri, rejimin ırksal sınıflandırmasına dair ilginç görüntüler sunuyor.
Apartheid yıllarına yolculuk
Müzedeki 21 kalıcı galerinin görsel ve işitsel materyallerle güçlendirilmiş koleksiyonları, ziyaretçilerini 1910-1994 Güney Afrikası’nda bir yolculuğa çıkarıyor. Ziyaretçiler bu zaman yolculuğunda, beyaz olmayanların yasalarla ayrıştırılması, apartheid rejiminin doğuşu ve yükselişi, apartheid karşıtı mücadele ve demokrasiye geçiş süreçlerinin en önemli anlarına bir kez daha tanıklık ediyor.
Burada bulunan “Apartheid altında yaşam” isimli galeride sergilenen tabela ve levhalar ise üzerlerindeki “Yalnızca Beyazlar”, “Yalnızca, Beyaz Olmayanlar”, “Avrupalılar için” ve “Avrupalı olmayanlar için” gibi uyarılarla bu sınıflandırmanın günlük hayatta ne kadar katı uygulandığını gözler önüne seriyor.
Irkçı rejim tarafından infaz edilen 131 apartheid karşıtı direnişçiye yer verilen “Siyasi İnfazlar” isimli galeri de müzedeki en tüyler ürpertici bölümler arasında yer alıyor.
1990-1994 yıllarında ülkenin iç savaşın eşiğine geldiği ve 14 bin Güney Afrikalının hayatını kaybettiği şiddet olaylarına zengin görsel materyallerle anlatıldığı “Eşiğinde” isimli galeri ise ülkenin zorlu demokrasiye geçiş sürecine ışık tutuyor.
Nelson Mandela, Steve Biko, Govan Mbeki, Albertina Sisulu, Desmond Tutu, Helen Joseph gibi apartheid karşıtı mücadele liderlerine ait fotoğraf ve objeler de bu galerilerde sergileniyor.
Nelson Mandela Sergisi
Güney Afrika’nın demokratik yollarla seçilmiş ilk siyahi Devlet Başkanı Nelson Mandela için müzede ayrı bir sergi bulunuyor. Bu sergideki 6 galeride, gençliğinden devlet başkanlığına kadar Mandela’nın hayatı detaylarıyla ele alınıyor.
Müzeyi gezmek için az 3 saat ayırmak gerekiyor
Müze yetkililerine göre, 2001’de açılan müze, Güney Afrika’nın yakın tarihi konusunda dünyanın en önde gelen müzelerinden biri kabul ediliyor. Apartheid Müzesi’ne, Johannesburg kentinin merkezi noktalarından, M1 kara yolundan kolaylıkla ulaşım sağlanabiliyor.
Müze bilet fiyatı ise yetişkinler için 150 Güney Afrika Randı (166 Türk Lirası). Yetkililer, müzeyi ziyaret edecek kişilerin, buraya en az 3 saatlerini ayırmalarını tavsiye ediyor.