Gümüşhane’nin merkezine bağlı Dumanlı köyünde yer alan Santa Harabeleri, ziyaretçilerine hem tarihi hem de doğal güzellikleri bir arada sunuyor. Yüzyıllardır ayakta duran yapılar, bölgenin zengin kültürel mirasını gözler önüne seriyor.
Göğe yakın dağların arasında, tarih ve doğanın iç içe geçtiği mekan, bahar mevsimiyle birlikte renk cümbüşüne dönüşüyor. Vadiden akan köpüklü dereler ve yüksek dağlardan süzülen şelaleler, eşsiz manzaralar oluşturuyor.
“Vadideki cennet” ve “doğa ile tarihin kucaklaştığı yer” olarak adlandırılan Santa Harabeleri, yüzlerce yıllık taş binaları, kiliseleri, çeşmeleri ve doğasıyla ziyaretçilerini zamanda bir yolculuğa çıkarıyor. 17. yüzyılda veya daha eski dönemlerde kurulduğu düşünülen ve 7 mahalleden oluşan yerleşim, dönemin özelliklerini yansıtan tek ve iki katlı evleri, kiliseleri, okulları, şelaleleri ve çeşmeleriyle sivil mimarinin özgün örneklerini sergiliyor.
Doğu Karadeniz’in önemli kültürel miraslarından biri olan Santa Harabeleri, tarihi ihtişamı ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilerine büyüleyici bir atmosfer ve enfes manzaralar sunuyor. Çevresindeki yemyeşil ormanları, huzur dolu yürüyüş yolları ve mistik yapısıyla doğanın kalbinde dingin anlar yaşatan tarihi alan, her mevsim farklı güzellikler sunuyor.
Ziyaretçilerden Berfin Özkan, Santa Harabeleri’nin tarihi ve doğal güzelliklerin harmanlandığı bir yer olduğunu anlatarak “Göğe komşu topraklar” olarak nitelendirdiği bu bölgenin doğası hakkında, “Burası çok güzel bir yer. Yürüyüş sırasında birçok tarihi köprüye ve şelaleye şahit olduk. Zifin çiçekleri açmış durumda. Herkesin gelip görmesini isteriz. Burada tarihi yapılar, köprüler, dereler ve dağlar bir arada. Burası İsveç değil, Gümüşhane” diye konuştu.
Gümüşhane Üniversitesi akademisyenlerinden Dr. Merve Gençosmanoğlu ise Santa Harabeleri’nin ilkbahar ve yaz aylarında gezilip görülmesi gereken bir yer olduğunu ifade ederek, “Gümüşhane, Trabzon, Giresun hattında gerçekten çok güzel yerler var. Özellikle ilkbahar yaz aylarında görsel şölen sunan yerler var. Santa Harabeleri de bu yerlerden biri. Eski yapılar hala korunuyor. Yerli ve yabancı turistlerin burayı ziyaret etmesini isteriz. Etrafta çok güzel yaylalar ve endemik bitkiler var. Herkesi buraya bekleriz. Halkımız misafirperver ve yardımseverdir” dedi.
İki sıradağın oluşturduğu dar ve derin bir vadi içinde yer alan Santa, kaybolmaya yüz tutmuş önemli bir değer olarak biliniyor. Arkeolojik ve doğal sit alanı olan Santa Harabeleri, geçtiğimiz yıllarda kesin korunacak hassas alan olarak ilan edilmişti. Deniz seviyesinden ortalama 1500 metre yükseklikte bulunan bölge, zengin tarihi eserleri ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilerini bekliyor.
