Irak’ın Erbil kentinde bulunan tarihi Kayseri Çarşısı’ndaki 70 yıllık “Çaycı Mam Halil Çay Ocağı”, kendine has dekorasyonu ve eksik olmayan yerli yabancı konuklarıyla kentin çayhane kültürünü canlı tutuyor.
Kent merkezindeki tarihi Erbil Kalesi karşısındaki Kayseri Çarşısı, altın, baharat, kumaş ve hediyelik eşyalar gibi çok sayıda ürünü bulabileceğiniz yüzlerce dükkana ev sahipliği yapıyor. Kayseri Çarşısı’nın nispeten dolambaçlı sokaklarında ilerlerken kaybolsanız da ünü Erbil’i aşan Mam Halil’in yerini hangi esnafa sorsanız kolaylıkla gösterir.
Bitmeyen bir çay servisi
Daracık bir sokağın köşesindeki küçük bir dükkandan ibaret olan Mam Halil Çay Ocağı, sizi dış duvarlarına asılı fotoğraflar ve kapı önünde çaylarını yudumlayan genç yaşlı konuklarıyla karşılıyor. Kapıdan içeriği girdiğinizde ise fonda sürekli çalan nostaljik şarkılar ve 30-40 kişinin ancak sığabileceği iki küçük odadaki bitmeyen bir çay servisi dikkati çekiyor.
Çay ocağının kurucusu Mam Halil’in yıllar boyunca misafirleriyle çektirdiği fotoğraflar da tavan dahil tüm duvarları süslüyor.
Irak’ın hafızası denebilecek arşivlik fotoğraflar
Çarşı esnafı ve alışverişe gelenlerin yemek sonrası çaylarını içmek için de uğradığı mekan, aynı zamanda yerli yabancı birçok turistin de kentte ilk ziyaret ettiği yerler arasında geliyor. Ziyaretçileri eksik olmayan Mam Halil’de yer bulmanın zorluğu nedeniyle diğer konuklarla yan yana oturmanız gerekiyor.
Aksini belirtmediğiniz taktirde bol şekerli gelen çaylarınızı içerken, bir yandan da çay ocağı, kent ve Irak’ın hafızası denebilecek arşivlik fotoğraflardan da gözünüzü alamıyorsunuz.
“Erbil’in tek bir kültürü ve sembolü kaybolsun istemedim”
Mam Halil’in 1952 yılında kurduğu çay ocağını vefatının ardından 2015’ten bu yana oğlu Muhammed Halil Salih işletiyor. İsmini Mam Halil’den alan çay ocağının hikayesini AA muhabirine anlatan Muhammed, babasının daha 13 yaşında iken burada çalışmaya başladığını söyledi.
Babasının, ilerleyen yaşına rağmen vefatına kadar misafirlerine çay servisini sürdürdüğünü dile getiren Muhammed, 2015’te bu çay ocağının hatırı için yurt dışından geldiğini ifade etti.
Muhammed, “Ben bu çayhanenin yok olmasını istemedim çünkü babam yıllarca bu şehre ve çayhaneye hizmet etti. Bu tarih ve kültürün yok olmasını istemedim. Erbil’in tek bir kültürü ve sembolü kaybolsun istemedim.” diye konuştu.
“Birçok kişi gelip babamla fotoğraf çektiriyordu”
Mam Halil’den devraldığı işini çok sevdiğini dile getiren Muhammed, babasının tek oğlu olarak kendisinin bu işe devam edeceğini, sonrasında ise oğlunun sürdüreceğini ifade etti. Çay ocağının neden bu kadar ilgi gördüğünü sorduğumuz Muhammed, “Mam Halil Çayhanesi Erbil’in bir sembolüdür. Erbil’in bir tarihidir. Erbilliler bu mekandan keyif alıyorlar ve gurur duyuyorlar.” dedi.
Çay ocağına gelen yabancıların dekorasyona şaşırdıklarını vurgulayan Muhammed, şunları söyledi “Babam fotoğraf ve resmi çok seviyordu. Birçok kişi gelip babamla fotoğraf çektiriyordu ve babam da fotoğrafları asıyordu. İnsanlar geldiğinde şaşırıyordu çünkü babam 76 yaşında olmasına rağmen çalışıyordu. Birçok kişi ‘Mam Halil kimdir’ bilmek istiyordu.”
Ziyaretçileri arasında siyasiler ve diplomatlar da var
Bazen çay ocağına gelenleri boş yer olmaması nedeniyle beklettiğini belirten Muhammed, bu nedenle mahcup olduğunu da anlattı. Muhammed, yerli ve yabancı çok sayıda turiste ek olarak büyükelçi, konsolos, bürokrat ve siyasilerin de çay ocağını sık sık ziyaret ettiğini kaydetti. Mam Halil’in yolundan giderek çayı onun gibi hazırladıklarına işaret eden Muhammed, bu nedenle çaylarının lezzetinin de diğer çayhanelerdekilerden farklı olduğunu söyledi.