“Türk Batık Envanteri Projesi: Mavi Miras” kapsamında Balıkesir’in Ayvalık ilçesi açıklarında 1500 yıllık ticaret gemisi batığı tespit edildi.
Su altı kültür mirası haritalandı
Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle Dokuz Eylül Üniversitesi Sualtı Kültür Mirası ve Denizcilik Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından (SUDEMER), Doç. Dr. Harun Özdaş başkanlığında Ayvalık açıklarının su altı kültür mirası haritalandı.
Tespit edilen en büyük tabak batığı
“Ege ve Akdeniz’de bulunan en büyük tabak batığı” olduğu ifade edilen batıkta, yaklaşık 10 bin seramik tabak bulunuyor. 2,5 mil açıklarında tespit edilen buluntu, Ege ve Akdeniz kıyılarındaki tabak ticaretini gösteriyor.
“Geminin Kuzey Afrika ya da Kıbrıs’tan geldiğini düşünüyoruz”
Su altı kültür mirasının coğrafi bilgi sistemini oluşturmayı amaçladıklarını vurgulayan SUDEMER Müdürü Doç. Dr. Harun Özdaş, Ayvalık açıklarında sonar teknolojisiyle akustik haritalama çalışması gerçekleştirdiklerini kaydetti.
Özdaş, 43 metre derinlikte bazı anomaliler tespit ettiklerini anlatarak, şu bilgileri verdi:
“Yüksek teknoloji cihazlarımızla bu anomalilere dalışlar yaptık ve batığın yerini tespit ettik. Bu keşif, gelişmiş robotik sistemlerimiz sayesinde oldu çünkü kıyıdan yaklaşık 2,5 mil açıkta 43 metre derinlikte. Standart dalışlarla bulunabilecek bir coğrafyanın dışındaki alanda büyük yığınla karşılaştık. Bu yığının özelliği de bizim genelde çalışmalarımızda tespit ettiğimiz amforalardan değil, her biri yaklaşık 15-20 kümeler halinde, iç içe geçmiş tabaklardan oluşması. Bugüne kadar Ege ve Akdeniz’de bilinen en büyük tabak batığını bulduk. İlk belirlemelere göre, geminin Kuzey Afrika ya da Kıbrıs’tan geldiğini düşünüyoruz. Ayvalık açıklarında olasılıkla bir fırtına sonrasında batmış bir gemi.”
“Müze açacak sayıda buluntuya ulaştık”
Özdaş, tabakların 5-6 farklı biçimde olduğuna değinerek, şöyle konuştu:
“30 yıldır Türk denizlerinde yaptığımız çalışmalarda böyle büyük zenginliğe ulaşmak, bizim için büyük mutluluk kaynağı oluşturdu. Geminin ana kargosunu tabaklar oluşturuyormuş. Fotogrametrik çalışmalar bize yüzeyde 10 bin tane tabak olduğunu gösterdi. Bu batıklar bizim için büyük önem arz ediyor. Bu batığın en büyük özelliklerinden bir tanesi bugüne kadar dokunulmamış olması, el değmemiş bir batık korunmuş. Çeşitlilik ve buluntu adeti açısından baktığınızda çok büyük koleksiyonu barındırmakta. Konu Kültür ve Turizm Bakanlığı ile paylaşıldı. 2025 yılında ayrı çalışma yapılması mümkün gibi görünüyor. Yani müze açacak sayıda buluntuya ulaştık.”
