Kayseri’de, Anadolu’da ileri gelen şahsiyetler için yapıldığı bilinen çok sayıda kümbet, eşsiz motifleriyle Türklerin binlerce yıllık defin geleneğini yansıtıyor.
Yüzlerce yıldır zamana direniyor
Asya’dan Anadolu’ya kadar Türklerin geçtiği yerlerde rastlanan ve Türk mimarisinin eşsiz bezemelerini yansıtan tarihi yapılar, “Türk çadırı” ve “anıt mezar” olarak da nitelendiriliyor. Orta Asya’daki Türk mitolojisinin çeşitli özellikleri, kümbetlerin üzerinde yer alan kanatlı aslan, çift başlı kartal, hurma dalı, kuş ve aslan başı gibi motiflerle yansıtılıyor.
Türklerin defin geleneğini yansıtıldığı Kayseri’de Çifte Kümbet, Dört Ayaklı Kümbet, Ali Cafer Kümbeti, Şah Kutlu Hatun Kümbeti, Hunat Hatun Kümbeti ve Gevher Nesibe Hatun Kümbeti gibi yapımı 11. yüzyıla kadar uzanan 25’i aşkın kümbet yer alıyor.
Kümbet ve türbe ayrımıyla ilgili bilgi veren İl Kültür ve Turizm Müdürü Şükrü Dursun, “Külahla örtülü yapılar kümbet, kubbeyle örtülü yapılar türbe olarak biliniyor ama biz kümbetlere de türbe diyoruz. Aslında bunlar anıt mezar.” diye konuştu.
“Orta Asya Türk geleneklerinden geçmiş motifler mevcut”
Dursun, kümbetlerde cenazelik ve üst katlarında da bölüm yer aldığını, burada da ziyarete gelenlerin dua edip namaz kılabildiğini dile getirerek, şunları kaydetti:
“Anıt mezarı yaparken süslemelerini de gerçekleştiriyorlar. Döner Kümbet örneğine baktığımız zaman, her cephesinde farklı süsleme türlerini görebiliyorsunuz. Orta Asya Türk geleneklerinden geçmiş motifler mevcut. Hunat Hatun Türbesi’ne baktığınız zaman aynı şekilde yine çeşitli süslemeler var. Süslemeden kastım geometrik şekiller değil. Aslında yazıyı da bir nevi süsleme gibi sunuyorlar. Estetik bir görüntü sunuluyor. Özellikle saçak altı dediğimiz noktalara Ayetel Kürsi işlenebiliyor. Hunat Hatun gibi birçok yapıda var.”
