Pakistan’ın Pencap eyaletindeki Çolistan Çölü’nde yaşayan Rohi halkı, zorlu şartlarına rağmen atalarının topraklarında hayatlarını sürdürüyor. Pencap’ın en büyük çölü Çolistan, doğuda Hindistan’ın Racastan ve güneyde Pakistan’ın Sindh eyaletine kadar uzanıyor.
En yakın şehir Bahawalpur’a 30 kilometre uzaklıkta yer alan Çolistan, yaklaşık 500 kilometre uzunluğunda ve 32 ile 192 kilometre arasında değişen genişliğe sahip. Yazın hava sıcaklığının 50 dereceyi bulduğu Çolistan’da yıllık ortalama yağış miktarı 180 milimetreyken çöldeki yer altı suları da oldukça acı.
Sade bir hayat
Ata toprakları Çolistan Çölü’nün zorlu şartlarında yaşayan Rohi halkı oldukça sade bir yaşantı sürüyor. Çöldeki hemen her imkanı kendileri için kullanılabilecek bir araca dönüştüren Rohiler, yazın serin ve kışın sıcak tutan kerpiç evlerde yaşıyor. Rohiler, yemeklerini tandırda pişiriyor, yıkadıkları mutfak gereçlerini de ağaç dallarına asarak kurutuyor.
Göçebe bir yaşamı tercih eden Rohilerin, çöl şartlarındaki en önemli geçim kaynağı hayvancılık. Çölün aşırı sıcaklarından korunmaları için yazın kapalı alanlarda tutulan hayvanlar, kışın ise açık alanlara bırakılıyor.
Su ve sıcaklık en önemli sorun
Çolistan Çölü’nün şehre oldukça uzak noktalarında yaşayan Başira May, yaptığı açıklamada, atalarının bu çölde hayat sürdüğünü ve kendilerinin de burada yaşamaya devam ettiğini söyledi. May, çöl şartlarının şehirde yaşayanlara göre zor olduğuna dikkati çekerek, içme suyu ve sıcak hava gibi bazı zorluklarla karşılaştıklarını, bununla birlikte burada yaşamaya alışkın olduklarını belirtti.
Çölde yazın en önemli sorunun sıcaklık olduğunu ifade eden May, “Kışın burada yaşıyoruz. Yazın ise şehrin yakınlarına göç ediyoruz. En önemli sorunumuz su.” dedi.May, 4’ü çocuk 12 kişilik bir ailesi olduğunu ve aylık masraflarının 10-15 bin Pakistan rupisi (yaklaşık 800-1200 lira) olduğunu aktardı.Sahip oldukları hayvanları satarak geçimlerini sağladıklarına işaret eden May, su sorununun çözülmesinin kendileri için önemli olduğunu kaydetti.
“Hayvanlarla aynı yerden su içiyoruz”
Rohi halkından Allahyar May da çölde içmek için sadece tuzlu su olduğunu ifade ederek, “Su için 15-20 kilometre gitmemiz gerekiyor.” dedi. Yağmur yağdığında çukurlarda biriken suyu kullandıklarını dile getiren Allahyar May, “Hayvanlarla aynı yerden su içiyoruz.” diye konuştu.
Çölde hayvancılıkla uğraşan Zeriyab Ahmed ise buradaki yaşantıya alışkın olduklarını ve bunun atalarının mesleği olduğuna işaret ederek, deve satarak geçimlerini sağladıklarını aktardı.
