Kaş ile Fethiye açıklarında, boyu 20 metreyi geçen ağırlıkları 50 tonun üzerinde olabilen ispermeçet (kaşalot) balinaları görüntülendi. Sosyal medya hesaplarından yayılan görüntüler, çok sayıda kişi tarafında izlendi ve paylaşıldı.
Deniz memelilerinin kritik yaşam alanları ve karşılaştıkları sorunlar hakkında bilimsel ve kamu bilincini artırmaya yönelik çalışmalar yapan Deniz Memelileri Araştırma Derneğinin (DMAD) ekibi, Akdeniz’deki araştırmalarını sürdürüyor.
Dernek kurucusu Aylin Akkaya, kaptan Ufuk Çağlar, Leyla İsrapilova, Atakan Dalkılıç, Bedirhan Bartu Tekin, Ceyda Özdemir, Efecan İştipliler, Zeynep Dilan Seyhan ve Evsane Güllüdere’nden oluşan ekip balinalar ve deniz canlılarıyla ilgili veri topluyor.
Yaşayan en büyük dişli balina
Dernekte görevli araştırmacı Ceyda Özdemir, ispermeçet türünün yaşayan en büyük dişli balina olduğunu söyledi.
Türün dünya üzerindeki en büyük beyine sahip olduğunu belirten Özdemir, “Yavruları da 3-5 ile 4-5 metre arasında değişir, 1 ton ağırlığında olurlar. Yetişkin dişi bireyler 12,5 yetişkin erkek bireyler de 19 metreye kadar ulaşabiliyor. Kaydedilen en yüksek ağırlık ise 57 ton. Genellikle 1000 metre ve derin sularda yaşarlar.” dedi.
İspermeçet balinalarının sese son derece duyarlı olduklarını vurgulayan Özdemir, kullandıkları ses ile yön, beslenme ve iletişimlerini sağladıklarını anlattı.
Denizlerdeki aşırı ses kirliliğinin balinaların varlıklarını tehdit ettiğini dile getiren Özdemir, şunları kaydetti:
“Balina ve yunuslarla ilgili veri eksikliğimiz çok fazla. İnsanlarımızda bu konudaki bilinçlenme ve farkındalığı artırmak istiyoruz. Denizde bu gibi canlılarla karşılaşıldığı zaman mesafenizi korumalısınız. Hıza dikkat edip kirlilikten de kaçınılmalı. Biz de araştırmalarımızda kalabalık bir grubu kayda aldık. Bazı dişiler avlanıyordu, oldukça sosyal ve kalabalık bir gruptu. Çok derinlerde yaşayan bir türün bu kadar açığa çıkması da mutlaka sorgulanıp araştırılmalı. Daha önce de kıyıya yakın vatandaşların kayıtları bize ulaştırılmıştı. Türkiye’de varlığının bilinmemesi araştırılmamasından kaynaklı. Derinlerde yaşadıkları için kıyılarda yunuslara rastladığımız kadar sık rastlamıyoruz. Bu canlıların gebelik süresi yaklaşık 16 ay sürüyor ve 5-6 yılda bir gebe kalıyorlar. Nesillerini tehlikeye atan birçok sebep var. Bu yaz sırtında gemi pervanesi olan bir yavru bireyle karşılaştık. Akdeniz’de 250 ile 2500 arasında ispermeçet olduğu değerlendiriliyor. Çalışmalarımız gösteriyor ki kesinlikle buradalar. Onları koruyabildiğimiz sürece de burada olmaya devam edecekler.”
