Çin’in dünyaca ünlü en büyük geleneksel bayramı olan Bahar Bayramı (Lunar Bayramı), her yıl Çin Takvimi’ne göre belirlenen tarihte kutlanıyor. Bu yıl Tavşan yılına girilecek Çin Yılı’nda bayrama özel kırmızı süsler ve devasa ejderha maketleriyle kutlamalar yapılarak festival havası yaşanıyor.
Tüm dünyanın aksine Çin, yeni yılını 22 Ocak’ta kutluyor. 12 hayvanlı takvime göre hesaplanan Çin Yeni Yılı ya da Bahar Bayramı olarak kabul edilen günün tarihi her yıl değişiklik gösteriyor. Buna göre bayram her yılın ilk yeni ayı ile dolunayı arasında kutlanıyor. Çin başta olmak üzere Asya’nın tüm ülkelerinde kutlanılan yeni yılda bu sene Tavşan yılına giriliyor.
Bu uzun tatili fırsat bilen Çin halkı memleketlerine akın ederken neredeyse dünyanın en büyük göçüne neden oluyor. Son yıllarda koronavirüs pandemisi nedeniyle çok kalabalık kutlamalar yapılmasa da 2019 yılında seyahat eden 415 milyon turiste baktığımızda “büyük göç” adını sonuna kadar hak ettiğini görüyoruz.
Milyonlarca insanın sebep bu olduğu bu göç, elbette trenlerde ve otobüslerde haftalar öncesinde biletlerin tükenmesine neden oluyor.
2 hafta süren kutlamalar boyunca tüm iş yerleri ve marketler kapandığı hatta toplu taşımada bazı hatlar çalışmadığı, tüm Asya’nın çalışmaya ara verdiği bu uzun yeni yıl tatilinde aileler bir araya gelerek vakit geçiyor. İyi şans getirdiğine inanılan Çin mantısı ve daha pek çok geleneksel yemekler yeniyor, büyük geçit törenleri düzenleniyor. Tüm sokak ve caddelerin kırmızıya büründüğü kutlamalarda akrobatlar, kukla oynatıcıları, kaligraflar ve pek çok sanatçı hünerlerini sergiliyor.
Çin Yeni Yılı Efsanesi
Mitolojiye dayanan Çin Yeni Yılı efsanesi, Nian adında bir canavarın yenilme hikayesiyle başlıyor. Yılda bir kez ortaya çıkarak kente saldıran Nian geldiğinde halk evlerine kapanmak zorunda kalırmış. Çin halkı, Nian’ın kırmızıdan ve ateşten korktuğunu fark etmiş ve evlerine kırmızı kağıtlar ile kırmızı süsler asmaya başlamış.
Bunu gören Nian da kaçıp gitmiş. Çeşitli kaynaklarda ise Nian’ın fişeklerle korkutularak kentten uzaklaştırıldığı anlatılmaktadır. Tüm bu efsanelerin bir araya toplanmasıyla Çin’in yeni yılı kırmızı süsler hem de havai fişeklerle kutlanan bayram halini almıştır.
Çin Yeni Yılı Nasıl Kutlanır?
2 hafta süren Çin Yeni Yılı tatilinde Çin halkının büyük çoğunluğu memleketlerine giderek aileleriyle vakit geçiriyor. Bayramın ilk 5 günü evden çıkılmıyor ve aile bireyleriyle beraber olmak gerekiyor. İnsanlar, özellikle kırmızı geleneksel kıyafetler giyerek geçit törenlerine katılıyor.
Havai fişeklerin gökyüzünde renk cümbüşü oluşturduğu törenlerde devasa büyüklükteki ejderha maketleriyle gösteriler yapılıyor. Havai fişeğin yüksek sesi ve parlak ışığının kötü ruhları korkutup kaçırdığına inanılıyor.
Tüm ailenin bir arada olduğu ve geleneksel yemeklerin hazırlandığı yeni yıl yemeği yenir. Bu yemekler; Çin kültüründe şans getirdiğine inanılan Çin mantısı, zenginlik için karides, ailenin bütünlüğü için balık ve sadakat içinse ördek yemekleri pişirilir. Küçük çocuklar ise büyüklerinden kırmızı zarf içerisinde bayram harçlığı alırlar.
Çin Yeni Yılı Hangi Ülkelerde Kutlanıyor?
Çin Yeni Yılı, başta Çin’in tüm bölgeleri olmak üzere Güney Kore, Japonya, Singapur, Filipinler, Vietnam, Tayland, Malezya, Hong Kong, Endonezya ve Macau gibi diğer Asya ülkelerinde de kutlanıyor.
Tavşan Yılı Özellikleri
Çin takvimindeki 12 hayvanlık döngünün yanında bir de beş elementin oluşturduğu 60 yıllık bir döngü söz konusu. Bu 2023’ün diğer Tavşan yıllarından farklı olarak bir de Su Tavşanı yılı olduğu anlamına geliyor. Su yılı olduğu için bu yıl aynı zamanda atılan her adımda sezgilere güvenmekte çekinilmeyecek bir yıl olarak tanımlanıyor. Tavşan yılının genellikle büyüme ve gelişme getireceğine inanılıyor.
Hızın, çevikliğin ve doğurganlığın sembolü olan Tavşan, sağlığın ve alternatif tıp yöntemlerinin öne çıktığı oldukça istikrarlı bir dönemi de müjdeliyor. Kanun koyucular açısından verimli bir yıl olacak ve uluslararası reformlar talep görecek. Sonuç olarak, Tavşan Yılı’nın hem huzurlu hem de enerji verici olacağına inanılıyor.
